Аз илми муосир маълум аст, ки дар барги растаниҳо бо таъсири нурҳои офтобӣ фотосинтез мегузарад, яъне нури офтобӣ ба неруи биологӣ табдил меёбад.

Ба воситаи решаи растаниҳо агар ҷараёни электрикии сустро гузаронем ба мо натиҷаи назаррасро медиҳад.

Масалан, мо шиддати U= 0,5В-ро ба решаи растаниҳо сар диҳем натиҷа дар чанд рӯз маълум мешавад. Дар шароити муқаррарӣ аз ҳисоби офтоб рушноии 0,1 % -ро ба неруи биологӣ табдил диҳад, ба тарики сунъӣ он 100 маротиба зиёд мешавад. Таҷрибаи мо агар ба назар сода намояд, лекин дар хоҷагии деҳорт, хона, муассисаи таълимӣ, корхонаҳо аҳамияти калон дорад.

Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон пешниҳод намуданд, ки ба хотири боз ҳам беҳтар ба роҳ мондани омӯзиши илмҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ, инчунин, барои тавсеаи тафаккури техникии насли наврас солҳои 2020 -2040 “Бистсолаи омӯзиш ва рушди фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ дар соҳаи илму маориф” эълон карда шаванд.

Аз ин иқдом ман илҳом гирифта, таҷрибаи хурд пешниҳод кардан мехоҳам.

Дар таҷрибаи мо фотоэлементи стандартӣ ё фотоэлементи худсоз, ки асосан масоҳати сатҳи он S=25см то 30 см бошад, истифода шудааст.

Ду адад электрод (ё мехҳои 20 см-25 см) симҳои пайвасткунанда, батареяи U= 1,5В то 4,5 В калид, ду адад светодиод истифода шудааст.

Фотоэлемент дар равшани монда, гул ё растаниҳои дигар дар ҷойи соя гузошта шавад, вагарна таҷриба бенатиҷа мешавад.

Барои бартарии таҷрибаи мо ва натиҷаашро муқоиса намудан гул ё растании дигар дар наздаш гузошта мешавад, бо ин ихтироот гул ё растании дигар тез инкишоф меёбад,

1.Чиҳати бехатарӣ, гигенӣ, санитарӣ ба эътибор гирифта шуда, аз чиҳати экологӣ безарар буда, ба муҳити атроф ягон партовро хориҷ намекунад.

Дар тамоми фасли сол истифода мешавад.

Дар муассисаи таълимӣ, сохтанаш мушкил надорад. Сабзиши гул ё растании дигар ҳангоми нашъунамо ранги сабз медиҳад, ки мавҷудияти хлорофилро дар таркибаш исбот мекунад.

Вақте ки мо дар бораи хлорофил сухан меронем, ба пигментҳои барҷастаи фотосинтетикӣ ишора мекунем, зеро онест, ки ба растаниҳо ранг сабз медиҳад. Ғайр аз ин, инҳо молекулаҳое мебошанд, ки энергияи аз нур гирифташударо ба энергияи кимиёвӣ табдил медиҳанд, ки ҳамаи мо онҳоро фотосинтез медонем.

Дар мавриди калимаи «хлорофилл» бошад, он аз забони юнони сарчашма мегирад. Гиря мекунад маънои «сабз»-ро дорад, дар ҳоле ки филон он ҳамчун «барг» тарҷума мешавад. Аз ин рӯ, хлорофилл ба маънои асли «барги сабз» аст.

Аввалин шуда хлорофиллро кимиёшиносон Канвенту ва Пеллетье  кашф кардаанд. Дар соли 1917 онҳо бори аввал муваффақ шуданд, ки пигментҳоро аз баргҳои растаниҳо ҷудо кунад.

Чӣ тавре ки гуфтем, манфиатҳои зиёде ҳастанд, ки хролофилл ба мо медиҳад. Барои он ки ҳамаи онҳо лаззат баранд, ин пигмент бояд тавасути сабзавот истеъмол карда шавад, ба монанди салат, исфаноч, чарм ва крес ва ғайра. Дар мавриди нушокиҳои сабз, инчунин бо номи нушокиҳои сабз, шумо метавонед хлорофили моеъро ҳамчун илова истеъмол кунед.

Он чизе, ки маълум аст, он аст, ки аз ҳад зиёд истемоли хлорофилл метавонад боиси ранги  сабз гирифтани дандонҳо гардад.

Хулоса, мо гуфта метавонем, ки ин дар ҳама чиз монанд аст: Зиёд истифода кардан мумкин нест.  Аммо хлорофилл модаест ки барои саломатии мо миқдори зиёди манфиатҳои муҳим дорад.

Хамираи дандон: якчанд хамираҳои дандоншикан мавҷуданд, ки дорои хлорофилл мебошанд, алалхусус барои хосиятҳои дезодоративии онҳо истифода мешаванд.Схема – нақшаи мо аз манбаи шиддати доимии U= 1,5 Вольт энергия мегирад. Гуле ки бо он тадқиқот гузаронида шуда истодааст, муқовимати калон дошта, то R = 250 к ОМ ва қувваи ҷараёни J= 2мкА қабул мекунад, ки бо муқовимати тағирёбандаи R2  идора карда мешавад.

Тарҳи схемаи мо то J= 50 мкА ҷараён қабул карда, қувваи батарейкаи U =1,5 Вольт хеле вақт истифода бурда мешавад. Бо ин таҷрибаи худ нигоҳдории гул ва растаниҳоро парвариш намуда, намунаҳои онҳоро ба тариқи сунъӣ таъмин мекунем.

Исломбек МУБОРАКШОЕВ,

омӯзгори МТМУ№-18-и ноҳияи Ишкошим

Блоки рекламавӣ

ЯК ҶАВОБ ТАРК

Пожалуйста, введите ваш комментарий!
пожалуйста, введите ваше имя здесь