Чунин ба назар мерасад, ки «фарҳанги буққагӣ» ягона рамзи ҷомеаи мансабдорпарвари мо мебошад!
Аслан ба ин ном ва ба ин маънӣ тасаввур кардани як мансабдор гуноҳи ман нест. Ин мансабдоронанд, ки дар мо аз худ чунин як таассурот боқӣ мондаанд. Таҳлили он чи ки мо мушоҳида мекунем, хулосаеро ба бор меоварад, ки дар ҷомеа як фарҳанги хосса бо номи «фарҳанги буққагӣ» ҳукмрон аст.
Вожаи “буққагӣ” шояд дар колаби забони тоҷикӣ маънии чаппа диҳад. Аммо агар дуруст диққад диҳед, инсон табиатан буққа аст. Инро гоҳо ғурур ва ё такаббур ҳам мегӯянд. Вале буққагӣ аз ғурур фарқ бояд дошта бошад.
Ғурур – шинохти худи инсон, пос доштани арзишҳои инсонӣ, фидоӣ будан барои ҳифзи муқаддасот аст. Буққагӣ бошад, баракс, поймол кардани арзишҳо ба поси ҳифзи манфиатҳои шахсии худ, нишон додани он ки ту аз дигарон боло ҳастӣ, муаррифӣ шудааст.
Як навъ пайвастагии инсонро ба ҳайвон хануз дар замони худ файласуф Арасту гуфта буд. Ӯ одамро «махлуқи сиёсӣ» номид. Вақт ин гуфтаҳоро собит намуд. Ва имрӯз мебинем, ҳар касе ба курсии мансаб нишаст, ҳамоно хислатҳои буққагӣ дар ӯ ҳувайдо мегардад. Инсон замоне, ки ҳукмрон шуд, замоне ки «шоҳ» будани худрову «вазир» будани табъашро ҳис кард, худро аз дигарон боло гузоштан мегирад ва кушиш мекунад, ки буққа буданашро атрофиён дарк кунанд.
Аз ин рӯ, мансаб, ҳамон тавре, ки Макиавелли (сиёсатшиноси итолиёвӣ) мегӯяд, василаи расидан ба орзуҳои афсонавӣ ва хушбахтист. Мансабдорӣ марҳалаест кӯтоҳ, ки симои аслии инсонро нишон медиҳад. Баъд аз ин, умре мардум аз собиқ мансабдор ё ба нафрат ҳарф мегӯянд ва ё ба некӣ ёд мекунанд.
Хуш ба холат мансабдор, агар касе пас аз «маргат» ба ту раҳмат гуфт.
Акнун бармегардем сари мақсад. Тули ду ҳафтаи охир мардуми кишвар аз ду воқеаи мубрами рӯз бештар сухан гуфтанд: қимматӣ дар арафаи Иди Қурбон, ва аз тасмими Хадамоти алоқа роҷеъ ба баланд бардоштани нархи симкортҳо.
Шарҳи кӯтоҳ:
1)Қимматӣ дар арафаи иди кулли мусалмонон дар Тоҷикистон падидаи нав нест. Андешаҳои Сайид Ҷамолидини Афғонӣ ба хотир расид: «дар Ғарб ислом нест, вале мусалмонӣ ҳаст, дар мо ислом ҳаст, вале мусалмонӣ нест». Мушкил нест мушоҳидаи он ки бо фарорасии чунин маъракаҳои муҳим шумораи буққаҳо меафзояд. Ин маротиб низ ҳар ки буққа буд, дар бозор ҷо гирифт, молашро фурӯхт ва муфт пул ёфт.
2)Тасмими Хадамоти алоқа шояд аз гармтарин бахсҳо миёни мардум ва расонаҳову шабакаҳои иҷтимоӣ мебошад. Аммо Хадамоти зиддиинхисорӣ хомӯш аст. Ҳеч як вазорати дигар намегӯяд, ки бас аст ин буқкагӣ. Ҳеҷ як вакили Маҷлиси намояндагон, ки манфиатҳои мардумро бояд ҳимоя кунанд, садо баланд накарданд. Ширкатҳои мобилӣ табиист, ки вокуниш нишон намедиҳанд, зеро аз ин иқдом онҳо бештар фоида мегиранд. Пас ин буқкагӣ нест?
Ба 250 сомонӣ расидани нархи як симкорт шуру шанги зиёд хезонд. Шуру шанге, ки ба гӯши мансабдорон нарасид ва расиданаш ҳам имкон надорад.
Чунин менамояд, ки ё мансабдорон бо қабули қонунҳову пешгирии иқдомҳо сабри мардумро месанҷанд ё воқеан, ҳис кардаанд, ки онҳо буққаанд ва дигар ҳеҷ касе наметавонад садди роҳашон шавад.
Гумонам замоне расидааст, ки буққагиро қатъ ва мардумро қадр бояд кард.
Ҳадди ақал ба ҳамон андозае, ки шуморо қадр мекунанд ва ба поси он ки ба Шумо бовар доранд!
Диловар Салимов,
“Фараж”
