Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон баъди ифтитоҳи биноҳои нави Донишкадаи давлатии забонҳои Тоҷикистон ба номи Сотим Улуғзода 27 сентябри соли 2022 дар арафаи таҷлили Рӯзи забони давлатӣ бо устодону донишҷӯёни Донишкада ва аҳли маорифи пойтахт мулоқот карданд.
Дар ин вохӯрӣ Пешвои муаззами миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ҳозиринро ба муносибати ифтитоҳи биноҳои нави таълимии Донишкадаи давлатии забонҳои Тоҷикистон ба номи Сотим Улуғзода самимона табрик намуда, андешаҳои худро доир ба мақому манзалати забони давлатӣ, яъне забони тоҷикӣ ва вазъи иҷрои Қонуни забон ба таври мухтасар гуфтанд.
– Забони ширину шевои тоҷикӣ муҳимтарин унсури ҳастӣ ва бақои умри миллати куҳанбунёди мо мебошад, ки дар даврони истиқлол ва дар марҳалаи бунёди давлатдории миллӣ рисолати миллатсозиву давлатсозии худро бо рангу ҷилои тоза идома бахшида истодааст. Маҳз ҳамин забони ноби модарӣ халқи моро дар тӯли зиёда аз панҷуним ҳазор сол бар зидди тамоми бадбахтиҳову тохтутози аҷнабиён муттаҳиду сарҷамъ нигоҳ доштааст ва ба миллати тоҷик умри ҷовидонӣ бахшидааст, – чунин зикр карданд Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон.
Пешвои муаззами миллат дар мулоқоти худ дар бораи бузургиву гиромидошти забони тоҷикӣ, аҳамияти омӯзиши забонҳои хориҷӣ ва дастгирии Ҳукумати мамлакат дар замони соҳибистиқлолӣ ба хотири таъмин намудани шароити мусоиди таълиму тарбия ва зиндагии шоистаи наврасону ҷавонон сухан гуфта, пешниҳод кардаанд, ки: “Бо дарназардошти шароити муҳайёгардида ва бо мақсади рушду инкишофи боз ҳам бештари фаъолияти илмиву таълимии муассиса дар самти омода намудани мутахассисони баландпояи донандаи якчанд забони хориҷӣ пешниҳод мегардад, ки номи донишкада ба Донишгоҳи байналмилалии забонҳои хориҷии ба номи Сотим Улуғзода табдил дода шавад.”
Дар робита ба ин, ба Вазорати маориф ва илм ва дигар вазорату идораҳо дастур дода шуд, ки дар муддати 3 моҳ санадҳои меъёрии ҳуқуқии заруриро доир ба ин масъала таҳия ва ба Ҳукумати мамлакат пешниҳод намоянд.
«Мо барои забономӯзии наврасону ҷавонон дар ҳамаи зинаҳои таҳсил бояд тамоми шароити заруриро фароҳам созем ва корро тавре ба роҳ монем, ки ба кишварҳои хориҷӣ барои забономӯзӣ рафтани шаҳрвандонамон ҳарчи камтар гардад, – тазаккур доданд Сарвари давлат. – Бо ин мақсад бояд аз тамоми имконият, аз ҷумла китобхонаҳо, ки барои тадрису омӯзонидани забонҳо заминаи бисёр мусоид мебошанд, васеъ ва самаранок истифода карда шавад».
Ин ташаббуси Пешвои маҳбуби миллат ҷавонони хуштолеъи тоҷик, хусусан, донишҷӯёни саодатманди Донишкадаи давлатии забонҳои Тоҷикистон ба номи Сотим Улуғзодаро хушнуд намуда, водор месозад, ки бо омӯзиши забонҳои хориҷӣ ва донишҳои муосир барои давлату миллати сарбаланди худ содиқонаву самимона хизмат карда, Ватани худро дар арсаи байналмилалалӣ муаррифӣ намоянд.
Оре, мо бо итминони комил гуфта метавонем, ки дар оянда дастпарварони ин муассисаи олии бонуфуз бо эҳсоси баланди ватандӯстӣ муаррифгари Тоҷикистони азизи мо хоҳанд шуд, зеро чунончӣ Пешвои муаззами миллат, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон изҳор доштанд: “Ҳоло хатмкардагони донишкада дар ҳама гӯшаву канори мамлакат ва берун аз он, аз ҷумла дар Созмони Милали Муттаҳид ва дигар ташкилоту созмонҳои бонуфузи байналмилалӣ, инчунин, дар сафоратҳои Тоҷикистон дар кишварҳои хориҷӣ муваффақона фаъолият карда истодаанд.”
ИФТИТОҲИ БИНОИ ЗАМОНАВИИ ДОНИШКАДАИ ДАВЛАТИИ ЗАБОНҲОИ ТОҶИКИСТОН БА НОМИ СОТИМ УЛУҒЗОДА
27 сентябр Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ва Раиси Маҷлиси миллии Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, Раиси шаҳри Душанбе муҳтарам Рустами Эмомалӣ дар шаҳри Душанбе бинои нави маъмурӣ ва таълимии Донишкадаи давлатии забонҳои Тоҷикистон ба номи Сотим Улуғзодаро ифтитоҳ карданд.
Иттилоъ дода шуд, ки иншооти нави маъмурӣ ва таълимии Донишкада аз 3 бинои 5-ошёна ва таҳхона иборат мебошад.
Иншооти таълимӣ барои 1500 нафар донишҷӯй дар як баст лоиҳабандӣ шудааст. Бинои мазкур дорои 41 синфхона, 4 толори машғулиятҳои назариявӣ барои 140 нафар, маҷлисгоҳ бо 120 ҷойи нишаст, китобхонаи электронӣ, китобхона бо адабиёти таълимӣ ва забономӯзӣ, 47 ҳуҷраи кории устодон ва таҳхона барои бойгонӣ мебошад. Толори варзишии Донишкада пурра аз таъмири асосӣ бароварда шудааст.
Дар Донишкада 2 синфхонаи лингофонӣ, 9 синфхонаи компютерӣ муҷаҳҳаз бо технологияи муосир, китобхонаи электронӣ бо 50 ҷойи нишаст, толори фарҳангӣ бо 235 ҷой мавҷуд буда, раванди таълим пурра бо истифода аз тахтаҳои электронӣ ва проекторҳо сурат мегирад. Ҳоло дар Донишкада 404 компютер ба шабакаи ҷаҳонии интернет пайваст буда, барои истифодаи ҳайати профессорону омӯзгорон ва донишҷӯён дастрас мебошад.
Бо мақсади татбиқи ҳадафҳои “Бистсолаи омӯзиш ва рушди фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ дар соҳаи илму маориф”, солҳои 2020-2040 дар Донишкада имконоти фаррох муҳайё мебошад.
Биноҳои нав бо тарҳи зебову замонавӣ ва мувофиқ ба стандарти байналмилалии таълим бунёд шуда, бо тамоми ашёи зарурии илмомӯзӣ муҷаҳҳаз аст.
Президенти мамлакат бо шароити муосири донишомӯзӣ дар донишкада шинос шуда, ба сифати корҳои анҷомёфта баҳои баланд доданд.
Бояд гуфт, ки Донишкадаи давлатии забонҳои Тоҷикистон ба номи Сотим Улуғзода соли 1979 ҳамчун Донишкадаи омӯзгории забон ва адабиёти руси Тоҷикистон таъсис ёфт.
Бори аввал ба Донишкада донишҷӯён соли 1980 қабул гардиданд, ки шумораи онҳо 525 нафарро ташкил медод. Бо шарофати истиқлоли давлатӣ шумораи донишҷӯён рӯз аз рӯз боло рафта истода, айни ҳол ба 5100 нафар расидааст. Ин шумора нисбат ба солҳои аввали таъсисёбӣ 10 баробар афзудааст.
Дар Донишкада солҳои аввали фаъолият мутахассисон танҳо дар самти ихтисосҳои факултети филологияи рус омода мегардиданд. Баъдтар солҳои 2000-ум дар доираи се факултет – филологияи рус, забонҳои Шарқ ва забонҳои романию германӣ ва даҳсолаи охир дар доираи 5 факултети зерин – филологияи тоҷик, филологияи рус, забони англисӣ, забонҳои Осиё, забонҳои Аврупо, шуъбаи таҳсилоти фосилавӣ ва 31 ихтисос мутахассисон аз рӯйи 11 забон дар самтҳои омӯзгорӣ, тарҷумонӣ ва забоншиносӣ дар зинаи бакалавриат омода карда мешаванд.
Дар шуъбаи рӯзона ва дар шуъбаи таҳсилоти фосилавӣ 1796 нафар донишҷӯ, аз ҷумла, 1560 нафар духтар ва дар маҷмӯъ 4999 нафар донишҷӯ, аз ҷумла, 3573 нафар духтар ба таҳсил фаро гирифта шудаанд. Аз шумораи умумии донишҷӯён 202 нафар тибқи квотаи Президентӣ таҳсил менамоянд.
Дар даврони соҳибистиқлолӣ 12 217 нафар донишҷӯ Донишкадаро бо касбҳои омӯзгорӣ, тарҷумонӣ ва забоншиносӣ хатм намуданд.
Дар Донишкада 434 нафар фаъолият менамоянд, ки аксари онҳоро ҳайати роҳбарикунанда ва профессорону омӯзгорони асосӣ ташкил медиҳанд. Аз шумораи умумии кормандону омӯзгорони асосии Донишкада 80 нафарашон устодони дорои дараҷаи илмӣ, 10 нафар доктори илм ва 70 нафар номзадҳои илм мебошанд.
Дар панҷ соли охир дар шуроҳои диссертатсионии ватанӣ ва хориҷӣ аз ҳайати омӯзгорони Донишкада 37 нафар рисолаи номзадӣ ва 4 нафар рисолаи докторӣ ҳимоя намудаанд.
Донишкада бо беш аз 52 муассисаву ташкилотҳои хориҷӣ, ҳамкории бисёрҷабҳа ба роҳ мондааст, ки дар пешрафту ишкишофи ҳамаҷонибаи Донишкада мусоидат хоҳанд кард.
Дар ин муддат 423 нафар донишҷӯёни Донишкада ба кишварҳои хориҷ барои идомаи таҳсил сафарбар карда шудаанд.
Ҳамзамон, дар ин давра шаҳрвандони кишварҳои хориҷи дуру наздик низ дар зинаҳои бакалавриат, магистратура, аспирантура ва курсҳои кӯтоҳмуддати забономӯзии Донишкада ба ҳайси донишҷӯй, аспирант ва шунаванда ба таҳсил фаро гирифта шуданд, ки шумораи умумии онҳо ба 2696 нафар мерасад.
Илова бар ин, дар ин муддат ҷиҳати баланд бардоштани савияи дониши забондонии донишҷӯёни Донишкада аз 21 кишвар омӯзгорони соҳибзабон барои кор ва фаъолият ба Донишкада ҷалб гардиданд, ки 213 нафарро ташкил медиҳанд.
МТЖТ
