Шариф Шербеков марди ӯзбектабор, сокини 61-солаи деҳаи Қизилнишони ҷамоати деҳоти “20-солагии Истиқлол”-и ноҳияи Қубодиён дар ҷануби Тоҷикистон буда, дар фикри тақдири фарзандону набераҳояш мебошад, ки ба нақли мақомот дар Сурия қарор доранд. Ин мард мегӯяд, ғами писаронаш фаромӯш нашуда буд, ки баъди пайвастани 7 узви хонаводааш ба “Давлати исломӣ” ҳамсар ва ду келинаш мехостаанд Сурия раванд, вале боздошт шуда, ҳоло дар зиндон қарор доранд.
Шербеков, ки тайи чанд соли охир дар хонаводаи танҳо бидуни ҳамсар ва келину набера зиндагӣ мекард, баъди ҳабс шудани ҳамсараш бо зани дигар аз нав издивоҷ карда, дар хонаи ӯ зиндагӣ мекунад.
Шариф Шербеков мегӯяд, фарзандонаш дар шаҳри Маскави Федератсияи Русия бо мардуми Ӯзбекистону Доғистон кор мекарданд, ки баъди бозгашт ба хона нишонаҳои ифротгароӣ дар онҳо дида мешуд ва ин ҳатто ба занони хонавода низ таъсир расонд. Муносибати фарзандонаш бо ӯ тағйир ёфта, мегуфтаанд, ки падарашон бояд риш монаду намоз хонад: “Ҳамеша ба ман мегуфтанд, ки ту бояд намоз хонӣ, шахси бенамоз биҳишт намеравад. Аз қассобхонае, ки қассобонаш намоз намехонанд, гӯшт харидорӣ накун, ки гӯшти онҳо ҳаром аст”.
Ба гуфтаи ин мард, фарзандонаш бо мардуми бегона, ки берун аз кишвар кор мекарданд, онҳоро мағзшӯӣ кардаанд, ки соли 2014 аз Русия ба Сурия рафтаанд.
Шербеков мегӯяд, писари калонаш Исмати 35-сола соли 2010 ба Федератсияи Русия рафт, бародаронаш Асадуллои 30-сола ва Раҳматуллои 27-соларо даъват кард. Баъдан Оиша, ҳамсари Исмат бо чаҳор кӯдакаш низ ба назди шавҳараш ба шаҳри Маскав рафтааст. Ӯ меафзояд, баъди чанд моҳе Исмат бо зану кӯдаконаш ба Сурия рафта, баъдан бародаронашро ба онҷо даъват кардааст.
Ин марди ғамдида, ки якбора се писар ва келину чаҳор набераашро чор сол аст надидааст ва бовар ҳам надорад, ки писаронаш зинда ҳастанд ё мурда, вале дар орзӯи он аст, ки чаҳор набераи ноболиғашро дубора зинда бубинад. “Мумкин фарзандонам мурда бошанд, ин хел фарзанд ба ман даркор нест. Дар ин деҳа моро шарманда карданд. Агар набераҳоям сиҳату саломат баргарданд, нағз мешавад”,- гуфт Шербеков.
Мусоҳиби мо нақл кард, ки намедонист узви хонавода ҳамагӣ ифротӣ ҳастанд, вале муносибати аъзои хонавода бо ӯ тағйир ёфта буд. Ба ӯ мегуфтаанд, барои он, ки намоз намехонад, бояд аз хона равад.
Шариф Шербеков нақл мекунад, ки тобистони соли 2015 ҳамсараш Адолат, ки 60 сол умр дорад, бо ду келинаш қасди рафтан ба Сурияро карда, дар марзи Қирғизистон қабл аз сафар боздошт шудаанд. Ҳоло ба муҳлати 5 то 6 сол равонаи зиндон шудаанд. Вай мегӯяд, саломатии ҳамсараш Адолат чандон хуб нест ва зуд фишораш баланд мешавад: “Ҳамсарам мегӯяд, ки аз кори кардагиаш пушаймон аст, хабаргириаш меравам. Саломатиаш хуб нест, фишораш пасту баланд мешавад. Дирӯз ба 700 сомонӣ дору харида бурдам. Дигар чора надорад, подоши кори кардаашро аз давлат гирифта истодааст”.
Фарзанди калонии Шариф Шербеков қабл аз сафари дубора ба Русия дар деҳа мардумро ба роҳи Ислом даъват мекардааст. Аз онҳо даъват ба амал меовардаст, ки бояд риш монанд ва намоз хонанд. Падараш борҳо ба ӯ таъкид кардааст, ки бо ин амал ояндаи худро норушан месозӣ.
Раёсати корҳои дохилии вилояти Хатлон мегӯяд, садҳо хонавода мисли Шариф Шербеков солҳо аз фарзандонашон хабар надоранд ва мунтазири он ҳастанд, ки аз онҳо хабаре шунаванд. Тақдири онҳо низ маълум нест, ки дар чӣ шароите умр ба сар мебаранд.
Тибқи иттилои бахши кор бо дин ва танзими расму оинҳои ҳукумати ноҳияи Қубодиён, аз соли 2014 то шаш моҳи соли 2017 беш аз 60 сокини ноҳияи Қубодиён ба ДИИШ пайвастаанд, ки дар миёни онҳо занону кӯдакон низ ҳастанд ва тақдири онҳо норушан аст.
Амонҷон МУҲИДДИНОВ
Ин гузориш дар ҳамдастӣ бо Намояндагии Институти инъикоси ҷанг ва сулҳ (IWPR) дар Тоҷикистон, дар доираи лоиҳаи “Тавонмандсозии ҷомеа ба хотири мубориза бо ифротгароӣ дар Тоҷикистон” омода шудааст.