Ватанро танҳо кадрҳои баландихтисосу соҳибмаърифат ва забондону дорои касбу ихтисоси ба талаботи замона ҷавобгӯ обод карда метавонанд.
Эмомалӣ Раҳмон
Ҳавопаймо яке аз муҳимтарин ихтирооти асри 20 мебошад. Авиатсия ҳаёти одамонро сифатан тағйир дода, кураи заминро хурдтар менамояд. Саёҳати ҳавоӣ вақти сафарро аз моҳҳо то соатҳо кам кард. Ва агар ҳавопаймо ҳеҷ гоҳ ихтироъ намешуд, ҷаҳони мо чӣ гуна хоҳад буд? Барои посух додан ба ин савол мо бояд ба таърихи авиатсия дар тӯли 120 соли охир ғарқ шавем. Пас, биёед тасаввур кунем, ки ҳаёти мо бидуни ҳавопаймо чӣ гуна хоҳад буд? Хуб, пеш аз ҳама, ҳама чиз хеле ва хеле суст мешавад. Барои расидан ба ҷойҳое, ки парвози кӯтоҳе дур аст, соатҳо лозим мешавад; қариб як ҳафта барои убури кишвар; ва барои расидан ба самтҳои фаромарзӣ ва уқёнуси Ором дар саросари ҷаҳон, шумо бояд моҳҳои умри худро сарф кунед. Ғайр аз ин, дар он ҷое, ки бо нақлиёти руизаминӣ расидан душвор аст, ёрӣ расондан душвор мешавад. Ва ҳавопаймову чархболҳо дар ин гуна мавридҳо василаи ҷудонашавандаи идеологӣ барои зуд ва бехатар ба бемористон интиқол додани маҷрӯҳшудагон буда, кам кардани вақти сафар имкони зинда мондани беморро зиёд мекунад.
Нақлиёти ҳавоӣ намуди зудтарини нақлиёт буда, соҳаи асосии он кашондани мусофирҳо ба масофаи бештар аз ҳазор километр мебошад. Боркашонӣ низ ба ҷо оварда мешавад, вале ҳиссаи он хеле кам аст. Асосан маҳсулоти зудвайроншаванда ва махсусан борҳои қиматбаҳо, инчунин почта ба воситаи нақлиёти ҳавоӣ кашонда мешавад. Дар чунин мавридҳо, ки дар маҳалли нишаст фурудгоҳ мавҷуд нест (масалан, ба ноҳияҳои душворрас расондани гурӯҳҳои илмӣ) на ҳавопаймоҳо, балки чархболҳое истифода мешаванд, ки ба хатти фуруд ниёз надоранд. Нақлиёти ҳавоӣ консепсияест, ки ҳам худи ҳавопаймо ва ҳам инфрасохтори барои кори онҳо заруриро дар бар мегирад: фурудгоҳҳо, диспетчерӣ ва хадамоти техникӣ. Муддати 30 сол бештар аст Фурудгоҳи байналмилалии Кӯлоб ба мардуми минтақа ва дигар шаҳру ноҳияҳои кишвар хизмат карда омада истодааст. Шаҳрвандони кишвар ва ё хориҷиён ба воситаи ҳавопаймоҳо ва чархболҳо аз Фурудгоҳи байналмилаии Кӯлоб ба ҷои лозимаи худ парвоз кардаанд, ва ё аз кишваре ва ё шаҳре ба ин фурудгоҳ фуруд омадаанд. Ба воситаи он шаҳрвандони кишвар сокинони минтақа ва вилоят ба муҳоҷирати меҳнатӣ ба ФР рафта, барои аҳли оилаи худ маблағ мефиристанд, то ки зиндагии онҳоро беҳтар гардонанд. Ин макон дар давраҳои вазнинтарин ба мардуми минтақаи Кӯлоб ва ҳатто вилоят ва ҷумҳурӣ хизмати худро расондааст.
Ҷамъияти саҳомии кушодаи «Фурудгоҳи байналмилалии Кӯлоб» фаъолияти худро дар нимсолаи аввали соли 2023 дар асоси дастуру супоришҳои Сарвари давлат, Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, Агентии авиатсияи граждании назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, қонунгузории амалкунандаи Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи авиатсия ва ҳуҷҷатҳои меъёрии ҳуқуқии Ташкилоти байналмилалии авиатсияи гражданӣ (ИКАО) ба роҳ монд. Натиҷаҳои иҷрошавии барномаи истеҳсолӣ ва фаъолияти молиявию хоҷагии ҶСК «Фурудгоҳи байналмилалии Кӯлоб» дар давраи ҳисоботӣ бо нишондиҳандаҳои зерин ифода меёбанд: Даромаднокии ҶСК «Фурудгоҳи байналмилалии Кӯлоб» нисбати ҳамин давраи соли гузашта ба маблағи 125 887- сомонӣ зиёд ва хароҷот бошад ба маблағи 8 024 840- сомонӣ зиёд шудааст. Сабабҳои асосии зиёд шудани хароҷот ин ворид намудани таҷҳизотҳои нав ба истеҳсолот ва ба истифода додани сохтмону иншоотҳо, инчунин пардохти хароҷотҳои хизматрасониҳо аз ҳисоби соли гузашта мебошад. Фурудгоҳ дар давраи ҳисоботӣ ба маблағи 23 240 945 сомонӣ фоида ба даст овардааст.
Дар нимсолаи аввали соли 2023 маблағи ба буҷети давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон гузаронидаи Фурудгоҳ 9 345 765 сомониро ташкил медиҳад. Фурудгоҳи байналмилалии Кӯлоб дар нимсолаи аввали соли 2023 ба 152 067 нафар мусофир хизмат расонидааст, ки нисбат ба ҳамин давраи соли гузашта 101,8 % ё 2745 нафар мусофир зиёд мебошад, аз он ҷумла:
- ба 64 541 нафар мусофири омада, яъне назар ба ҳамин давраи соли 2022, 2 211 нафар мусофир зиёд.
- ба 87 526 нафар мусофири рафта, яъне назар ба ҳамин давраи соли 2022, 534 нафар мусофир зиёд;
Миқдори умумии бағоҷи аз ҷониби Фурудгоҳ қабулгардида ва интиқолдодашуда дар нимсолаи аввали соли 2023, 2 123,0 тоннаро ташкил дода, назар ба ҳамин давраи соли 2022, 74,1 тонна кам мебошад.
Миқдори хатсайрҳои хизматрасонидашуда дар нимсолаи аввали соли 2023
Дар нимсолаи аввали соли 2023, 484 хатсайр иҷро шуд, ки назар ба ҳамин давраи соли 2022- 103,9 % ё 18- хатсайр зиёд аст. Теъдоди ҳодисаҳои ба таъхир гузошташудаи парвозҳо дар нимсолаи аввали соли 2023, 8 хатсайрро ташкил дод. Аз онҳо бинобар сабаби дер омадани ҳавопаймо 2-хатсайр, боду ҳаво 5-хатсайр ва бо сабабҳои техникӣ 1-хатсайр. Дар нимсолаи аввали соли 2023 аз ҷониби кормандони Хадамоти Бехатарии Авиатсионӣ 116 нафар вайронкунандаҳои тартиботи ҷамъиятӣ ва реҷаи рухсатномавӣ дастгир гашта, аз онҳо 81-нафарашонро санад тартиб дода, 15-нафарашонро ба шӯъбаи корҳои дохилии дар фурудгоҳ буда супорида, бо боқимондаҳои онҳо суҳбатҳои профилактикӣ гузаронида шуд. Гурӯҳи муоинаи ХБА бошад, ҳангоми гузаронидани муоинаи пеш аз парвозии мусофирон ва назорати махсус 116- нафар мусофироне, ки мехостанд бо худ ашёҳо ва моддаҳое, ки бурдани он ба ҳавопаймо манъ аст, ошкор намуданд. Аз онҳо маводҳои тезу буранда 35-адад корд ва қайчи аз 35-нафар, 6-лт равған аз 5-нафар, моддаҳои заҳролудкунандаи (зидди ҳашарот) 660-гр аз 11-нафар, 63-адад балончаҳои газӣ аз 53-нафар, 11-пачка лезва аз 6-нафар, 1-адад костел аз 1-нафар, 2-адад каланд аз 2-нафар, 27-адад сузандору (шприс) аз 3-нафар ошкор карда шуда баъзе аз онҳо мусодира ва баъзеашонро ба хешу таборҳои мусофирон баргардонида шудаанд. Бюрои рухсатномадиҳии ХБА бошад дар ин мӯҳлат 181 рухсатномаҳо навишта ва иваз намуданд, ки аз онҳо 29-адад рухсатномаи мувақатӣ, 48-адад рухсатномаи нақлиётӣ навишта шудаанд.
– Ҷиҳати иҷрои Амри Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Дастуру супоришҳои Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба муносибати Иду ҷашнҳо дар Фурудгоҳ чунин корҳо ба анҷом расонида шуданд: Кӯмакпулиҳо: = 1 625 585 – сомонӣ. Мукофотпулиҳо: = 2 500 сомонӣ. Ҳамагӣ: = 1 628 085- сомонӣ. Мувофиқи дастуру супоришҳои Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Қарорҳои Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон (дар бораи ободонӣ ва кабудизоркунӣ) дар Фурудгоҳ як қатор чорабиниҳо гузаронида шуд:
Дар нимсолаи аввали соли 2023 дар Фурудгоҳ 5 000 дона гули садбарг, 800 дона гули лола, 7 450 дона гули тадетс, 1200 дона гули тоҷи хурус, 1300 дона гули зарди мавсимӣ шинонида шуд. Дар атрофи шӯъбаҳои фурӯдгоҳ дар маҷмӯъ 223 ниҳол дарахтони гуногуни мевадиҳанда шинонида, дар қисмати шимоли фурудгоҳ 996 ниҳол дарахти сояафкан шинонида шуд. Бар асари сармо ва бинобар сабаби хушк шудан, 200 ниҳоли арча иваз карда шуд. Масоҳати 2151 м2 заминҳои фурудгоҳ, ки алафҳои ҳамешасабз (газон) шинонида шудаанд, даравида шуда, ҳамарӯза обпошӣ карда мешаванд. Роҳбарияти фурудгоҳ пайваста кӯшиш мекунад, ки сатҳу сифати хизматрасониҳои рӯизаминӣ дар муассисаи авиатсионӣ беҳтар гардида, ҷамъият дар низоми глобалии ҳамлу нақли бору мусофирон фаъолона иштирок намояд.
Бо дастуру супоришҳои Сарвари мамлакат дар қабулгоҳи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон дар шаҳри Кӯлоб 60-садяк қитъаи замин барои нигоҳубин ба ҶСК “Фурудгоҳи байналмилалии Кӯлоб” ҷудо карда шудааст. Дар ин давра дар байни қаторҳои дарахтони олу лубӣ кошта шуд. – мегӯяд, Ҳамидзода Н.Р, Директори генералии ҶСК «Фурудгоҳи байналмилалии Кӯлоб»
Вазъи кунунии фаъолияти Фурудгоҳ, чун корхонаи мустақил, нишон медиҳад, ки:
-фурудгоҳ дар низоми глобалии ҳамлу нақли бору мусофирон фаъолона иштирок менамояд.
-сатҳу сифати хизматрасониҳои рӯизаминӣ беҳтар гардидааст.
Корҳои ба анҷом расонидаи фурудгоҳ дар нимсолаи аввали соли 2023:
- Корҳои таъмири асосии мошинсарои нақлиётҳои оташнишонӣ дар арафаи анҷомёбӣ буда, таъмири ҷории толорҳои қабулу гусели мусофирон оғоз карда шуданд;
- Ба дарозии 875-метр хатти бархосту нишаст мумфарш карда шуда, дар маҷмӯъ корҳои мумфаршнамоӣ ба 2 565- метр расонида шуд;
- Ба миқдори 300 тон муми (битуми) тамғаи БНД 60/90 барои харидорӣ фармоиш дода шуд;
- Барои сохтмони таваққуфгоҳ барои ҷойгир кардани тайёраҳои калонҳаҷм (АН-124) як қатор корҳои ҳамворкунӣ ба анҷом расонда шуд;
- Таҷҳизоти радиотехникии фурудоварии тайёраҳо, навъи «НОРМАРК» насб карда шуда, мавриди истифодабарӣ қарор дода шуд;
- Таҷҳизотҳои радионавигатсионӣ ва системаи равшаннамоии хатти бархосту нишасти фурудгоҳ ба воситаи тайёраи лабораторӣ аз санҷиши парвозӣ гузаронида шуданд.
- Боми толори қабул ва гусели мусофирон таъмир карда шуд;
- Чоҳи амудии дар қисми шимоли фурудгоҳ буда барқарор карда шуд;
Қайд кардан ҷоиз аст, ки ҳамаи маблағҳои сарфшуда баҳри бартараф намудани камбудиҳо танҳо аз даромадҳои ба дастовардаи худи фурудгоҳ ба анҷом расонида шуданд.
Нақшаи дар пеш гузоштаи ҶСК «Фурудгоҳи байналмилалии Кӯлоб»
барои давраи нимсолаи дуюми соли 2023:
- Идома додани таъмири асосии хатти бархосту нишаст, сохтмони ду пайроҳаи гардиш ва сохтмони таваққуфгоҳ барои ҷойгир кардани тайёраҳои калонҳаҷм (АН-124);
- Ба анҷом расондани корҳои таъмири асосии мошинсорои нақлиётҳои оташнишонӣ ва толори қабулу гусели мусофирон;
- Иловатан дастрас намудани муми (битуми) тамғаи БНД 60/90 барои идома додани корҳои мумфаршкунии хатти бархосту нишаст;
- Дастрас намудани тасмаи чархзанандаи бағоҷҳо.
Билоли Шамс, МТЖТ, шаҳри Кӯлоб
