Донишгоҳи миллии Тоҷикистон яке аз аввалин мактаби таҳсилоти олии касбии ҷумҳурӣ ба шумор рафта, дар ташкил ва омоданамоии кадрҳои баландихтисос мақоми махсусро ишғол мекунад. Дар айни ҳол зери роҳбарии ректори донишгоҳ доктори илмҳои иқтисодӣ, профессор Хушвахтзода Қобилҷон Хушвахт 19 факултет ва 113 кафедра фаъолияти илмиву таълимии худро баҳри таълиму тарбияи ҷавонон равона намуда, дар инкишофи соҳаи илму маорифи Тоҷикистон саҳмгузор мебошанд. Чи хеле, ки ба ҳамагон маълум аст, ДМТ соли 1948 ташкил гардида, айни замон 75-умин солгарди фаъолияти худро ҷашн мегирад. Кафедраи сиёсатшиносии факултети фалсафа низ яке аз кафедраҳои аввалине мебошад, ки дар раванди фаъолияти донишгоҳ таъсис ёфта, имрӯзҳо дар арафаи таҷдиди 60- солагии таъсиси худ қарор дорад.
Таърихи ташкил ва инкишофи кафедра
Кафедраи сиёсатшиносии ДМТ (дар заминаи кафедраи комунизми илмӣ, соли 1990 бо иваз гардидани номи кафедра) бо ташаббус ва кӯшишҳои собиқ ректори донишгоҳ, академик Раҷабов С.А. бо фармони Вазири маорифи халқи РСС Тоҷикистон Р. Юсуфбеков аз 31 августи соли 1963 таҳти №192 ташкил гардидааст. Тавассути фармони мазкур ҳайати аввалини он низ муқаррар шудааст: Раҷабов С.А. (мудири кафедра), Шарипов Я. (дотсенти кафедра), Гончарова О.П. (дотсенти кафедра), Ахунов И.Н. (муаллими калон), Азамқулов Х. ва Зайниев Н. (омӯзгорони кафедра).
Дар давраҳои аввали фаъолияти кафедра устодон С.А.Раҷабов, О.П.Литвиненко, Ӯ.С.Собиров, С.Г.Каспаров, И.Охунов ва дигарон ба таълими илмҳои иҷтимоию сиёсӣ машғул гаштанд. Аввалин мудири кабинет И.Г.Дастурӣ буд.
Дар давраҳои гуногун дар кафедра устодони зиёде меҳнат кардаанд: Абдушукурова Татяна Рашидовна, Авезбаева Раиса Гадайбаевна, Охунов Ирид Исмоилович, Беляков Гелий Евгеневич, Валитов Комил Мирмуллоевич, Дастурӣ Исмоил Ғуломович, Зайченко Вадим Моисеевич, Каримов Туйғун Боҳирович, Каспаров Сергей Григоревич, Литвиненко Олга Петровна, Маликов Маҳмуд Ҳакимович, Матқулов Неъматулло Тошкентович, Одинаев Асрор, Расулов Қурбон Расулович, Раҷабов Солӣ Ашӯрович, Саидов Ҳомид, Сатторов Имомудддин, Собиров Қодир Собирович, Соҳибназаров Ҳақназар, Усова Алла Федоровна, Фалилеев Михаил Николаевич, Шарипов Бобо Шарипович, Шарипов Яҳьё Шарипович, Шоймардонов Ҳаким, Ҳасанова Шарафниссо Ҷаборовна, Ҷамолов Қаюм Насимҷонович, Аҳадов Ҷалил, Мирзоев Зокир Мирзоевич, Муминҷонов Ҳамдам Ҳомидович, Муҳаббатов Абдусалом, Ҷононов Сайдамир, Юсуфалиев Ҳамроалӣ Абдувалиевич, Шовкопляс Марина Алексеевна, Ашуралиев Муродалӣ Эмомалиевич, Шаъбонов Норалӣ Нормирзоевич, Солеҳов Қурбон, Амонова Сабоҳат, Асоев Алишер, Ҳакимова Маҳфуза ва ғайраҳо аз зумраи онҳо буданд. Ин гурӯҳи азими устодон, ки дар давраҳои гуногун дар кафедра машғули фаъолияти илмию таълимӣ ва тарбиявӣ буданд, дар айни замон дар кафедраи сиёсатшиносии ДМТ фаъолият надоранд.
Дар айни ҳол дар кафедра 14 нафар омӯзгорон, аз он ҷумла доктори илмҳои сиёсӣ, профессор Зокиров Гулмаҳмад Нозимович, дотсентон Тауров Туғон, Абдулҳақов Музаффар Мирзоевич, Муродова Нигина Сулаймоновна, Раҷабов Бахтиёр Табибович, Раҷабов Имомиддин Ширинович, Холов Хуршед Қодирқулович, Исаев Умедҷон Убайдуллоевич, муаллимони калон Турдиназаров Абдулмумин Саидович, Раҳимов Дилшод Қурбоналиевич ва ассистентон Назриев Карим Қурбомадович, Умаров Алишер Абдуҳаётович, Асламзода Некрӯз, Мусоева Шукрона Абдутолибовна ва лабаранти кафедра Неъматова Дилрабо Абдусаидовна фаъолият доранд.
Зумрае аз устодони собиқи кафедра фаъолияти пурсамари хешро дар риштаҳо ва макони гуногун, чӣ дар дохили кишвар ва чӣ дар хориҷи он идома медиҳанд. Онҳо вазифаҳои масъулро ба дӯш доранд ва донишу маҳорати худро баҳри ободии сарзамини маҳбубашон дареғ намедоранд.
Мудирони кафедра
С.А.Раҷабов – доктори илмҳои ҳуқуқ, профессор, академики АИ Тоҷикистон, Лауреати Мукофоти Давлатии ба номи Абуалӣ ибни Сино буд. (1971).
Қ.С. Собиров – доктори илмҳои фалсафа, профессор (с.1971 то с. 1974).
Я.Ш. Шарипов – доктори илмҳои таърих, профессор (с.1974 то с. 1980)
Қ.Н. Ҷамолов – номзади илмҳои таърих, дотсент (с. 1980 то с. 1997).
Г.Н. Зокиров – доктори илмҳои сиёсӣ, профессор (аз соли 1997 то с. 2017).
М.М. Абдулҳақов- номзади илмҳои сиёсӣ, дотсент (аз соли 2017 то 2023).
Н.С. Муродова – доктори илмҳои сиёсӣ, дотсент (аз соли 2023).
Самтҳои асосии фаъолияти кафедра. Дар тамоми солҳои мавҷудият кормандони кафедра ба рушди корҳои таъмилӣ, илмию таҳқиқотӣ, методӣ ва тарбиявӣ диққати асосӣ медоданд. Устодон мекӯшиданд, ки дарсҳои лексионӣ ва машғулиятҳои амалиро дар сатҳи баланди илмию назариявӣ ва методӣ гузаронанд. Онҳо мунтазам дар пайи такмили донишҳои хеш буданд. Масъалаҳои такмили раванди таълим мунтазам дар маҷлисҳои кафедра, шӯрои методӣ муҳокима мегардиданд ва хулосаҳои зарурӣ бароварда мешуданд. Баҳри тақвияту такмили санъати омӯзгорӣ мунтазам дарсҳои кӯшод, таҷрибаивазнамоӣ, муҳокимаи матни лексияҳо, корҳои методӣ ва муҳокимаи маърӯзаҳо ба амали зарурӣ табдил ёфта буданд.
Дар баробари донишҳои назариявӣ устодон мекӯшанд, ки ба донишҷӯён дар бораи амалияи ҷамъиятӣ, раванду ҳодисаҳои ҳаёти сиёсии муосир, сабабҳо, оқибатҳо ва самтҳои инкишофи онҳо маълумот дода, тарзи таҳлил ва хулосабарорию пешбининамоии онҳоро омӯзонанд.
Дар кафедра аз оғози фаъолият то имрӯз ба корҳои илмию таҳқиқотӣ диққати махсус дода мешавад. Дар панҷ соли аввали ташакули кафедра натиҷаҳои таҳқиқот дар 4 маҷмӯа: Некоторые вопросы теории научного коммунизма (Отв.ред С.А.Раҷабов) – Душанбе, 1971); Некоторые актуальные социально–политические проблемы современности (Отв. ред. Г.С.Беляков и К.С.Собиров) Душанбе. 1973; Некоторые проблемы научного коммунизма (Отв.ред Я.Ш.Шарипов В.М.Зайченко) – Душанбе, 1976; Теория и практика научного коммунизма (Под. ред. Я.Ш.Шарипов) – Душанбе, 1978 гирд омадаанд.
Дар охири солҳои 80-ум ва ибтидои солҳои 90-уми асри ХХ бо тағйири сохти сиёсии ҷомеа раванди таълими ҷомеашиносӣ низ тағйир ёфт. Аҳли кафедра тавонист, ки мазмун ва моҳияти замонро амиқ дарк карда, аз пайи такмил ва таҳкими фаъолияти кафедра ва предмети сифатан нави таълимӣ дар бораи ҳаёти сиёсии ҷомеа – сиёсатшиносӣ гарданд. Илми сиёсӣ ба соҳаи мустақили илм ва предмети таълимӣ табдил ёфт. Дар раванди мазкур кафедраи сиёсатшиносии Донишгоҳи миллии Тоҷикистон хизмати арзанда ва назаррас намудааст. Дар як муддати кӯтоҳ шаш нашри барномаи таълимӣ (ҳам бо забони тоҷикӣ ва ҳам бо забони русӣ) дастраси хонандагон гардид. Соли 1991 бо кӯшишҳои пайгиронаи мудири кафедра дотсент Ҷамолов Қ.Н. реферати китоби А.Бондар «Асосҳои сиёсатшиносӣ»-ро нусхабардорӣ намудаанд.
Воситаи таълимии «Политология»-ро (бо таҳрири Қ.Н.Ҷамолов ва В.М.Зайченко) соли 1992 нашриёти «Сино» ба табъ расонид. Ин аввалин воситаи таълимии сиёсатшиносӣ дар кишвар буд. Зокиров Г.Н. соли 1993 рисолаеро ба номи «Илм дар бораи сиёсат» чоп намуд. Абдушукурова Т.Р., Зайченко В. М. ва Зокиров Г.Н. Луғати мухтасари «сиёсатшиносӣ»-ро бо забонҳои русӣ ва тоҷикӣ соли 1995 омода сохтанд. Зайченко В.М. ва Ковал Л.В. «Саволҳо ва ҷавобҳо оид ба сиёсатшиносӣ»-ро барои толибилмон пешкаш намуданд. Соли 2000 кормандони кафедра таҳри назари профессор Зокиров Г.Н. луғати «сиёсатшиносӣ» -ро дар таҳрири нав аз чоп бароварданд.
Фаъолияти кафедра, бахусус баъди ташкили шӯъбаи сиёсатшиносӣ (1998) ва омода намудани мутахассисони сиёсатшиносу маъмур рангин гардид. Дар муддати на чандон тӯлонӣ ба кормандони кафедра муяссар гардид, ки воситаҳои таълимии зиёдро таҳия намуда, ба ихтиёри донишҷӯён супоранд: профессор Зокиров Г.Н. Ҷомеаи шаҳрвандӣ. Д., 2001; Раванди сиёсӣ. Д., 2001; Моҷарошиносӣ. Д., 2002, (китоби дарсӣ); Идеологияи сиёсӣ. Д., 2008; Манфиатҳои миллӣ-омили меҳварии рушди давлатдорӣ. Д., 2008, (ҳаммуаллиф); Геополитика. Д., 2009, (китоби дарсӣ); Таърихи таълимоти сиёсӣ. Д., 2010 (китоби дарсӣ)-ро ба ихтиёри хонандагон гузошт. Зокиров Г.Н., Солеҳов Қ. ва Тауров Т. воситаи таълимии «Сиёсатшиносӣ дар нақшаҳо ва тасвирҳо»-ро соли 1999 аз чоп бароварданд. Солеҳов Қ. ва Тауров Т. «Сиёсатшиносӣ» (Курси мухтасари лексияҳо) – ро соли 2003 иншо намуданд.
Солҳои охир барномаҳои зиёди таълимӣ аз илмҳои сиёсӣ барои ихтисоси сиёсатшиносӣ таҳия гардидаанд. Соли 2005 қисми аввал ва соли 2006 қисми дуюми он зери таҳрири проф. Зокиров Г.Н. аз чоп баромад, ки зиёда аз 20 барномаи таълимиро дарбар мегирифт. Соли 2011 нашри дуюми барномаҳои намунавии таълимӣ барои ихтисоси сиёсатшиносӣ (21 барнома) ва соли 2013 барномаҳои намунавии таълими курсҳои махсус ва фанҳои интихобӣ барои ихтисосҳои илмҳои сиёсӣ (14 барнома) аз чоп баромад. Соли 2023 14 барномаи намунавии таълимӣ аз чоп баромад.
Дар фаъолияти пурсамари кафедраи сиёсатшиносии ДМТ саҳми доктори илмҳои сиёсӣ, профессори кафедра Гулмаҳмад Нозимович Зокиров хело назаррас аст. Ӯ дар ташкили раванди таълими фанни сиёсатшиносӣ, ташкили ихтисосҳои “Сиёсат ва идораи давлатӣ” ва “Менечменти сиёсӣ”, омоданамоии барномаҳои таълимӣ аз фанҳои тахассусии соҳаи сиёсатшиносӣ ва тайёр намудани мутахассисони соҳаи илмҳои сиёсӣ хизмати зиёдро анҷом додааст. Ӯ яке аз аввалин муаллифоне ба ҳисоб меравад, ки китоби дарсии «Сиёсатшиносӣ»-ро омодаи чоп гардонид (соли 1995) Китоби мазкур дар воқеъ воситаи асосию ягонаи омӯзиши донишҷӯёну устодон гашта, ба бисёр масъалаҳои ҳаёти сиёсии ҷомеаи муосир ҷавоб медод. Ҳангоми таълифи он таҷрибаи марказҳои сиёсатшиносии ИДМ ва кишварҳои Аврупои Ғарбӣ, махсусан Федератсияи Русия ва Полша ба инобат гирифта шудааст. Китоби мазкур солҳои 2003, 2010, 2019 (дар ду ҷилд) дар таҳрири нав нашр гардид. Китоби сиёсатшиносии чопи соли 2010 аз ҷониби сафорати Ҷумҳурии Исломии Эрон соли 2013 бо алифбои форсӣ дарстраси хонандагон гардид.
Дар инкишофи илмҳои сиёсӣ, таҳлил ва тадриси донишҳои назариявӣ ва амалии илмҳои сиёсии Тоҷикистон мақоми арзандаро луғати энсиклопедии «Донишномаи сиёсӣ» (мураттиб-муаллиф Зокиров Г.Н., 2007, 2015 дар ду ҷилд) касб намудааст.
Мавзӯи асосии таҳқиқоти Г.Н. Зокировро масъалаҳои ҳокимияти сиёсӣ, инкишофи назария ва амалияи давлат, масъалаҳои сиёсии муҳоҷирати аҳолӣ, инкишофи муносибатҳои умумиятҳои миллию этнополитикӣ, сохтор ва муносибатҳои давлатдорӣ, масъалаҳои ҷомеаи демократӣ, ваҳдат, таҳкими истиқлолияти давлатӣ, масъалаҳои сиёсии инкишофи олами муосир, бахусус таҳдидҳо ва дарёфти роҳу воситаҳои ҳалли онҳо ташкил медиҳанд. Ӯ рисолаҳои «Масъалаҳои миллию сиёсии муҳоҷирати аҳолӣ дар Тоҷикистон» (1995); «Ҳунари роҳбарӣ ва суннатҳои давлатдорӣ» (бо ҳаммуаллифӣ) (1994); «Демократия ва ҷомеаи демократӣ» (1995); «Бозсозӣ ва масъалаҳои сиёсии инкишофи муносибатҳои миллӣ» (1991); «Терроризм» (2004); «Интихобот ва системаҳои интихоботӣ» (2000); «Коррупсия» (2005); «Истиқлолияти сиёсӣ». (2007); «Системаи сиёсӣ: масъалаҳои рӯз ва дурнамои инкишоф» (2011); «Давлат». Қисми I. (2012); «Ҳокимияти сиёсӣ: тавоноӣ, тақсимот ва самаранокии он» (2013); Системаи сиёсӣ: масъалаҳои рӯз ва дурнамои инкишоф» (2011); «Давлати тавоно» (2018); «Минтақаи кӯҳистон. (Таҳқиқоти геополитикӣ) (2016). «Минтақаи кӯҳистон ҳамчун доктринаи геополитикии инкишофи Ҷумҳурии Тоҷикистон» (2017); «Зӯроварии сиёсӣ» (2018); «Хуросони бузург» (2021) ва ғ. нашр гардонидааст.
Зокиров Г.Н. муаллифи зиёда аз 360 корҳои илмӣ, илмию оммавӣ ва таълимӣ, аз ҷумла 17 рисолаи илмӣ, 14 китоби дарсӣ, зиёда аз 100 мақолаи илмӣ, 50 воситаҳо ва барномаҳои таълимӣ мебошад. Муҳаррири масъули зиёда аз 35 рисолаи илмӣ ва мавод ҳои таълимӣ мебошад. Ташаббускор ва яке аз асосгузорони ихтисосҳои илмҳои сиёсӣ (1998) ва факултети фалсафаи ДМТ (2003) мебошад.
Мавзуи тадқиқоти илмии дотсенти кафедра Муродова Нигина ба масъалаи инкишофи сиёсии Тоҷикистони муосир вобаста мебошад. Ӯ соли 2003 дар мавзуи «Равандҳои сиёсии давраи гузариш дар Ҷумҳурии Тоҷикистон» рисолаи номзадӣ ва соли 2022 дар мавзуи «Масъалаҳои модернизатсияи сиёсӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон: хусусиятҳои асосӣ, шаклҳои амалишавӣ ва натиҷаҳои он» рисолаи докториро ҳимоя намудааст. Масъалаи инкишофи сиёсии Тоҷикистони муосир, тадқиқи раванди модернизатсионии Тоҷикистон ва хусусиятҳои он, раванди демократикунонии Тоҷикистон, ташаккул ва рушди ҷомеаи шаҳрвандӣ ва ҷомеаи муосир дар кишвари соҳибистиқлол аз зумраи объекти тадқиқотии ӯ мебошанд. Монографияҳои зиёд аз ҷумла «Модернизатсияи сиёсӣ: моҳият, хусусиятҳо ва дурнамо» (2016), «Модернизатсияи сиёсӣ: методология ва масъалаҳои асосӣ» (2020), «Масъалаҳои модернизатсияи дар Ҷумҳурии Тоҷикистон: махсусиятҳои асосӣ, шаклҳои амалишавӣ ва натиҷаҳои он» (2021), «Политические процессы переходного периода Республики Таджикистан». (2008), «Политическая модернизация: вопросы теории и методологии» (2016), «Проблемы политической модернизации в контексте реформирования государственного управления» (2017), «Ташаккули ҷомеаи маданӣ ва давлати иҷтимоӣ дар раванди модернизатсионии Ҷумҳурии Тоҷикистон» (2020) ба масъалаҳои зикргардида бахшида шудаанд.
Тауров Туғон аз соли 1979 то кунун дотсенти кафедраи сиёсатшиносии Донишгоҳи миллии Тоҷикистон мебошад. Номзади илмҳои таърих, муаллифи зиёда аз 50 кори илмӣ маҳсуб мешавад. Фаъолият ва собиқаи кории устод Тауров Т. барои ҷавонони ҷодаи илму таълими кафедра намунаи ибрат ва омӯзиш мебошад.
Абулҳақов Музаффар лотсенти кафедра рисолаи номзадиро 7-уми октябри соли 2006 дар Донишгоҳи давлатии омӯзгории Тоҷикистон дар мавзӯи «Ҳимояи манфиатҳои миллӣ ҳамчун омили асосии давлатдорӣ» таҳти роҳбарии доктори илмҳои сиёсӣ, профессор Зокиров Г.Н. омода ва дифоъ намуд. Дар давоми фаъолияти корӣ зиёда аз 40 асару мақолаҳои илмӣ, аз ҷумла 1 монография (бо ҳаммуалифӣ) ва зиёда аз 15 воситаҳо ва барномаҳои таълимиро нашр гардонидааст.
Раҷабов Бахтиёр дотсенти кафедраи сиёсатшиносӣ соли 2012 дар мавзуи «Миллатгароӣ: моҳият ва хусусиятҳои зоҳиршавӣ» рисолаи номзадии худро бомуваффақият дифоъ намудааст. Номбурда соҳиби 30 маводи илмӣ-методӣ, аз ҷумла 1 монография, 3 дастури методӣ ва 26 мақолаи илмӣ мебошад.
Раҷабов Имомиддин номзади илмҳои сиёсӣ, дотсенти кафедра муаллифи воситаи таълимии «Риторика ва баҳси сиёсӣ», монографияи илмии «Место и роль нацбольшинства и нацменьшинства в государственном устройстве современного Таджикистана», дастури таълимӣ-методии «Идоракунии зиддибуҳронӣ (ҷиҳатҳои сиёсӣ)» ва беш аз 30 мақола ва тезисҳои илмӣ мебошад.
Холов Хуршед соли 2012 дар мавзӯи «Хусусиятҳои хоси амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон вобаста ба таҳдид ва хатарҳои навини олам» рисолаи номзадии худро бомуваффақият дифоъ намудааст. Номбурда соҳиби 37 маводи илмӣ-методӣ, аз ҷумла 1 монография, 6 дастури методӣ ва 30 мақолаи илмӣ мебошад.
Исаев Умедҷон соли 2014 дар мавзӯи «Ташкилотҳои ғайриҳукуматӣ ва тағйиротҳои сиёсӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон» рисолаи номзадии худро бомуваффақият дифоъ намудааст. Номбурда соҳиби 30 маводи илмӣ-методӣ, аз ҷумла 1 монография, 3 дастури методӣ ва 26 мақолаи илмӣ мебошад.
Муаллими калон Турдиназаров Абдумумин оид ба масъалаи омилҳои исломӣ ва таъсири онҳо ба сиёсат рисолаи номзадиро дифоъ намуд (2022). Раҳимов Дилшод ба масъалаҳои ташаккули давлатдории миллӣ дар Тоҷикистон ва музаффариятҳои он ҳамчун меваи замони соҳибистиқлолӣ мақолаҳои зиёди илмиро чоп намуда, рисолаи номзадии худро дар ин асно бомувафаққият ҳимоя намуд (2022).
Ассистентони кафедра Умаров Алишер, Назриев Карим, Мусоева Шукрона ва Асламзода Некрӯз дар ҷодаи корҳои илмиву методӣ ва таълимиву тарбиявии кафедра ҳамаҷониба иштироки ҷоннок дошта, дар фаъолияти пурмаҳсули он саҳмгузор мебошанд.
Ба масъалаи тайёр намудани кадрҳои илмию омӯзгорӣ аз рӯзҳои аввали ташкили кафедра диққати зарурӣ дода мешавад. Даҳҳо нафар аспирантураро хатм намуда, соҳиби унвонҳои илмӣ гаштанд. Устодони зерин рисолаҳои номзадиро дар кафедра омода намуданд ва ё тавассути он ба Шӯрои ҳимояи рисолаҳои илмӣ баромадаанд: Абдушукурова Т.Р., Бозрикова Т., Зайченко В.М., Зокиров Г.Н., Каримов Х., Матқулов Н., Мирзоев З.М., Назаршоева Н., Одинаев А, Одинаев Абдусаттор, Равшанова Д., Решетников В., Саидов Н., Саидов Х., Сатторов И., Солиҳов Қ., Соҳибназаров Х., Турсунов Х., Шарипов Б.Ш., Шоймардонов Х., Ҷононов С. ва ғ.
Дар ду даҳсолаи охир як зумра аспирантон ва унвонҷӯёни кафедра рисолаҳои илмиро анҷом дода, онҳоро бомуваффақият дифоъ намудаанд. Абдулҳақов М.М., Асоев А., Шарипов Ҷ., Раҷабов И.Ш., Раҷабов Б.Т., Ҳомидов Ҷ.Т., Ҳаким Абдуллои Раҳнамо, Холов Х.Қ., Исроилов И.Н., Нуруллоев И., Исоев У. Турдиназаров А., Раҳимов Д. шаҳрвандони хориҷӣ Мукрӣ, Нуриён Абдулҳасан, Сафоверди Таг Сусан Аббас, Шабобӣ Меҳршод, Фардин Боғирӣ, Ҷалоли Файзулло, Масуъд Терешвол аз зумраи онҳоянд.
Барои тайёр намудани докторҳои илм низ таваҷҷуҳи хоса зоҳир мегардад. Бевосита дар кафедра устодон Шарипов Я.Ш., Собиров Қ.С., Зокиров Г.Н., Муродова Н.С. рисолаҳои докториро тайёр намуда, ба дифоаш расиданд.
Дар кафедраи сиёсатшиносӣ ба масъалаи баргузор намудани ҳамоишҳо ва конференсияҳои илмӣ диққати махсус дода мешавад. Солҳои зиёд дар заминаи кафедра конференсияҳои ҷумҳуриявӣ: Мақоми Тоҷикистон дар сиёсати ҷаҳонӣ ( 14-15 сентябри соли 2005); Тоҷикистон: масъалаҳои сиёсӣ ва пешомади рушди онҳо (17-18-уми октябри соли 2007); Истиқлолияти сиёсӣ: масъалаҳо, зиддиятҳо ва ҳалли онҳо (20-21 майи соли 2011); Иҷлосияи ХVI Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон ва масъалаҳои муҳимтарини инкишофи сиёсии кишвар (25 октябри соли 2012); Терроризм ва роҳҳои ташаккули он дар замони муосир (16 январи 2016). Масъалаҳо ва роҳу воситаҳои таҳким ва такмили истиқлолияти давлатӣ (12 майи соли 2021) барпо гардидаанд.
Дар кафедраи сиёсатшиносӣ ба фаъолияти илмию таҳқиқотии донишҷӯён диққати махсус дода мешавад. Маҳфили илмии донишҷӯён яке аз марказҳои асосии изҳори андешаҳо ва озодбаёнӣ ба шумор меравад. Дар корҳои илмию таҳқиқотӣ донишҷӯён низ фаъолона иштирок менамоянд. Дар кафедра ду маҳфил фаъолият дорад. Яке маҳфили инфиродӣ буда, бо номи «Шабафрӯз» амал менамуд ва ба он проф. Зокиров Г.Н. роҳбарӣ менамуданд. Он муаллимони ҷавон, аспирантон ва донишҷӯёнро фаро мегирад. Маҳфили мазкур аз моҳи сентябри соли 2012 то соли 2018 фаъолият намудааст. Маҳфил фаъолона амал намуда, маводҳои таҳлилӣ ва омӯзиширо мавриди чоп қарор медод.
Маҳфили дигар бо номи «Сиёсат» фаъолият дорад, ки донишҷӯёни ихтисоси сиёсатшиносӣ ва ихтисосҳои дигарро фаро мегирад. Ҳар соле 12 -15 маҷлиси маҳфил гузаронида мешавад, ки дар ҳар кадом 2-3 маърӯза ва гузоришҳои илмии донишҷӯён мавриди муҳокима қарор мегиранд. Донишҷӯёни дигар низ ба корҳои илмию таҳқиқотӣ ҷалб мешаванд. Ҳар сол 300-340 маърӯза ва то 500 реферати донишҷӯён муҳокима мешавад.
Донишҷӯён инчунин дар олимпиадаҳои ҷумҳуриявӣ аз фанни сиёсатшиносӣ иштирок намуда, эътибори донишгоҳро дар сатҳи баланд нигоҳ медоранд. Донишҷӯён Ҳакимова Маҳфуза, Холиқов Бахтиёр, Турдиназаров Абдумумин, Муҳаммадҷони Искандар, Саидова Фазилатмоҳ, Ашуров Алиназар (ихтисоси сиёсатшиносӣ), Мавлонназаров Одилбек ва Қаҳҳоров Давлаталӣ (ихтисоси ҳуқуқшиносӣ) Саноӣ Эшон Саноқул, Сироҷов Миралӣ, Тешаев Абдухолиқ (ду соли охир пайиҳам) ғолибони даври ниҳоии олимпиадаи ҷумҳуриявӣ аз фанни сиёсатшиносӣ мебошанд.
Имрӯз фаъолияти пурсамари кафедраи сиёсатшиносии ДМТ маҳсули талошҳои зиёди омӯзгорони кафедра, маъмурияти факултети фалсафа ва донишгоҳ ба ҳисоб рафта, баҳри баланд бардоштани сатҳи инкишофи соҳаи маориф ва илми Тоҷикистони муосир равона мегардад.
У. Ашӯрова,
З. Саидзода
